|
|
Regionale verschillen demografisch gedrag Nederland 1900-1960 (RDN)
|
Jonge vrouw achter een naaimachine, ca. 1900 (Coll: IISG, Amsterdam)
|
Het onderzoek 'Regionale verschillen demografisch gedrag Nederland 1900-1960' (RDN) is een samenwerkingsproject met de Vakgroep Geschiedenis van de KU Nijmegen. Het betrof de bouw van een databestand ten behoeve van de volgende twee projecten:
Women, work and demographic behaviour in the Netherlands, 1900-1960 (uitvoerder dr A.A.P.O. Janssens, NWO inschrijfnummer 240-129-046)
Veranderingen in nuptialiteit en fertiliteit, Nederland 1900-1960 (AIO: drs M.P.G. Panhuijsen).
Beide onderzoeken vonden plaats binnen het kader van het onderzoeksprogramma 'Arbeid in transformerende samenlevingen' van het N.W. Posthumus Instituut (onderzoeksleiders: dr Th.L.M. Engelen en dr M. Baud). Het project startte op 1 mei 1994.
Kern van het eerste onderzoek zijn de demografische repercussies van de deelname van vrouwen aan de arbeidsmarkt. Arbeid, huwelijk en gezin behoren als een onlosmakelijk geheel te worden gezien in het leven van vrouwen. Onderzocht wordt in hoeverre arbeidsparticipatie van vrouwen voor en na hun huwelijk consequenties heeft voor de betekenis van huwelijk en voortplanting in het leven van vrouwen. Doel van het onderzoek is de historische ontwikkeling na te gaan van de arbeidsparticipatie van gehuwde en ongehuwde vrouwen voor de cohorten 1881-1885 en 1911-1915 voor een viertal stedelijke gebieden.
Het tweede onderzoek doet een poging de oorzaken te achterhalen van de demografische modernisering van Nederland tussen 1900 en 1960. Nederland onderscheidt zich van andere landen door een late en trage modernisering. Het onderzoek richt zich op twee belangrijke discussiepunten in de historiografie: de rol van cultureel-mentale variabelen en het verlagen van het aggregatie-niveau tot dat van individuen en echtparen. Uitgaande van het te Nijmegen ontwikkelde verklaringsmodel voor de demografische transitie wordt een kwantitatieve studie uitgevoerd binnen twee stedelijke gebieden. Het onderzoek sluit aan op het vorige doordat voor wat betreft de vrouwen van dezelfde data gebruik kan worden gemaakt.
Het databestand RDN wordt samengesteld op basis van een steekproef voor twee cohorten (1881-1885 en 1911-1915) in de geboorteregisters van Rotterdam, Enschede, Tilburg, Zaanstad. De steekproef bedraagt per geslacht voor elke combinatie in eerste instantie 400 personen, in Tilburg en Zaanstad maken alleen vrouwen deel uit van de onderzoekspopulatie. Indien deze personen op vijftienjarige leeftijd nog in de plaats wonen, worden alle gegevens uit bevolkingsregisters overgenomen. Bij migratie zonder terugkomst of bij het bereiken van de zestigjarige leeftijd wordt de observatie gestopt. Indien er minder dan 200 personen overbleven, dit gebeurde met name bij de vrouwen-cohorten, werden oversamplings uitgevoerd.
Begin april 1997 konden de geïntegreerde data-bestanden van de bevolkingsregisters aan Nijmegen worden geleverd. In 1998 en 1999 werd er verder gewerkt aan de invoer van persoonskaarten. In 1999 werd het grootste deel van deze invoer uitgeleverd, een definitieve dataset volgde in 2002. Hiervoor werd een speciaal output-programma geschreven waarin de PK's werden geïntegreerd met de releases van de bevolkingsregisters. De data van Enschede vormden de basis voor verschillende publicaties, o.a. in Historical Social Research.
Top
|
|
