Collectie: Marchand-Dimzovska

« vorige | bladeren | volgende »

Biljana Marchand-Dimzovska (Ohrid, Macedonië, 1949) rondde in Struga de Technische Bouwkunde School af (te vergelijken met de MTS in Nederland). In 1970 kwam ze naar Nederland, omdat ze in Macedonië geen werk kon vinden op haar vakgebied. Dit werd geregeld via een uitzendbureau in Macedonië. Ze heeft niet bewust voor Nederland gekozen, het was toevallig het eerste land dat op haar pad kwam. Haar eerste baan was bij stomerij/wasserij Hartog in Wormerveer. Ze woonde toen in Wijk aan Zee in een meisjespension met ongeveer dertig ander meisjes. In het pension werd alles voor haar geregeld: er was een Joegoslavische kokkin, de boodschappen werden gedaan, de tafel gedekt en het vervoer naar en van het werk was geregeld. Alleen haar kamer moest ze zelf schoonmaken. In totaal werkten er dertig vrouwen en twee mannen uit Macedonië bij Hartog. De stomerij had een voorkeur voor meisjes, vandaar dat er meer vrouwen dan mannen werden geworven. In de stomerij werkte Biljana ongeveer anderhalf jaar.

Vervolgens ging ze op zoek naar iets op haar vakgebied. Ze kon beginnen bij een energiebedrijf in Haarlem als technisch tekenaar. Ze ging op kamers in Haarlem, wat betekende dat ze het vanaf dat moment alleen moest doen. Bij het energiebedrijf voelde Biljana zich thuis en ze klom al snel op tot eerste tekenaar en uiteindelijk tot junior engineer. Ook naast haar werk, zat Biljana nooit stil. Ze zat op stijldansen, deed aan tapdansen, badminton en probeerde tussendoor ook nog eens de Nederlandse taal onder de knie te krijgen. In het begin leerde ze Nederlands door tv te kijken en de krant te lezen. Later besloot ze naar een taleninstituut in Haarlem te gaan, Jong Haarlem Vooruit, waar ze Nederlandse les kon volgen speciaal voor buitenlanders. Dit was voor haar een aparte ervaring, omdat er mensen van over de hele wereld waren die elkaar niet verstonden. Biljana was de enige die het Nederlands al een beetje beheerste. Na twee jaar kwam ze tot de conclusie dat ze nog niet veel geleerd had. Vanaf dat moment deed ze aan zelfstudie en las ze veel boeken. Omdat ze geen landgenoten om haar heen had, moest ze wel Nederlands praten.

Dansen is altijd belangrijk geweest in Biljana’s leven. In Macedonië danste ze veel en zat ze op volksdansen. In Nederland ging ze vaak dansen bij Ciga Despotović, een Madeconische danser die heel populair was onder Nederlanders zie collectie Despotović). Eén keer per maand was er een dansmiddag in Haarlem. Via haar Nederlandse vriendin Sonja kwam ze bij de Vrienden van Joegoslavië terecht. Het was een landelijke vereniging waar vooral Nederlanders lid van waren, die gek waren op Joegoslavië, in het bijzonder Ohrid. De zes Macedoniërs in de vereniging hadden allemaal een Nederlandse partner, zo ook Biljana. Er werden feesten georganiseerd met Macedonische muziek en Macedonisch eten. Nederlandse vrouwen zongen Macedonische liederen en liepen rond in traditionele Joegoslavische klederdracht.

Biljana ontmoette haar latere echtgenoot, Theo Marchand, bij het stijldansen. In 1980 zijn ze getrouwd en in datzelfde jaar kregen zij hun eerste kind, Danny. In 1983 kwam de tweede, Sander. Momenteel woont Biljana in Haarlem met haar man en kinderen. Na 35 jaar in dienst te zijn geweest bij het energiebedrijf is ze bij een reorganisatie ontslagen.

Bron: deze tekst is ontleend aan een interview van Mirela Belkoski met Biljana Marchand-Dimzovska. De foto's werden door Mirela Belkoski verzameld tijdens het project Zuid-Europese Culturele Spoorzoekers (2004-2006).
 

Haarlem, 1978	Haarlem, 1978	Zwanenburg, 1978	Haarlem, 1978 (ca.)
Haarlem, 1978	Haarlem, 1978	Heemskerk, 1978