Een kwestie van tijd

Introductie

Als je de maatschappij wilt veranderen, waarom dan niet meteen ook de tijdrekening aangepast?

De 18de eeuwse Franse philosophes waren van mening dat de bestaande Gregoriaanse kalender niet geschikt was voor de komende Eeuw van de Rede. De Franse Revolutie bracht een volledig nieuwe kalender, die in gebruik was van 1794 tot 1805. In 1849 kwam Auguste Comte met een 'positivistische' kalender, die bestond uit 13 maanden van vier zevendaagse weken. Latere voorstellen combineerden elementen van de verschillende kalenders, maar het bleef doorgaans bij projecten uit de ivoren toren. Alleen de Britse International Fixed Calendar League uit 1923 leek echt politieke steun te krijgen.

Net als iedereen hadden ook de arbeiders-organisaties van de 19de en 20ste eeuw kalenders, almanakken en agenda's nodig en de eigen uitgeverijen van de beweging produceerden die dan ook in groten getale. De meeste publicaties attenderen op belangrijke gebeurtenissen binnen de arbeidersbeweging of koppelen zelfs socialistische 'heiligen' aan de dagen van het jaar.

Ook een toekomstroman schrijven is een interessante poging om de tijd te veranderen.
De eerste toekomstromans verschenen eind 18de eeuw. Veel latere klassiekers uit dit genre werden beïnvloed door Edward Bellamy's Looking Backward uit 1888.

De simpelste manier om de tijd te veranderen is wel je horloge of wekker te veranderen. Als het logo van een politieke partij of het portret van een politieke leider op je horloge staat, is het elke keer als je kijkt hoe laat het is, jouw tijd.

Variaties op het thema 'Tijd' uit China, Koerdistan, Indonesië, Europa en de Verenigde Staten uit de collecties van het IISG:
• Kalenderhervorming - Frankrijk 18de-19de eeuw
• Toekomstfantasieën
• International Fixed Calendar League
• Almanakken
• Ander horloge, andere wekker? andere tijd

Tekst en samenstelling: Marien van der Heijden