Niet alleen een vluchteling

Naida Ribic (1962)

"Ik ben geboren in Jajce, Bosnië, toen nog Joegoslavië. Ik groeide op in een samenleving waarin moslims, christenen en protestanten naast en met elkaar leefden. Toen onze president Tito doodging, veranderde alles.
Door de agressie tegen mijn land moest ik vluchten, samen met duizenden lotgenoten. Bij toeval kwam ik in Nederland terecht. Nu dertien jaar geleden.
In Joegoslavië heb ik een mooi leven gehad. Ik had een goede baan, reisde veel en had een grote vriendenkring. Het is daarom nooit in mij opgekomen naar een vreemd land te gaan om daar te wonen. Toch is dat gebeurd.
Ik heb het erg moeilijk gehad. In mijn land woedde oorlog,mijn huis werd verwoest en ik moest vluchten. Mijn oudste broer, die net longspecialist was geworden, kwam bij de gevechten om het leven. Ik was niet bij zijn begrafenis en kon geen afscheid van hem nemen. Met zijn gezin en mijn ouders kwam ik naar Nederland. Ik kon niet terug en ik wilde niet verder. Tot ik op een dag besefte dat mijn toekomst misschien toch in Nederland ligt. Ik ben toen gelijk de Nederlandse taal gaan leren. Inmiddels heb ik twee zoons, Adis en Haris Gradecak. Ik heb een goede opleiding, maar in Nederland kwam ik niet aan het werk, omdat mijn diploma's hier niets waard zijn. Alles pakte ik aan om ervoor te zorgen dat ik weer een identiteit kreeg. Ik wilde niet alleen een vluchteling zijn, een nummer tussen al die andere, ik wilde een kans om te laten zien wat ik kan. Na dertien jaar hard werken, heb ik nu mijn eigen bedrijf. Daarnaast schrijf ik gedichten, houd ik voordrachten en maak ik reportages.
Ik ben erg geïnteresseerd in het verleden, in gewoontes en tradities. Ik geniet ervan te zoeken naar de sporen van de mensen uit mijn land of mijn ex-land. Gedurende het project maakte ik in mijn privé-leven een zware tijd door. Met veel moeite, maar met échte liefde heb ik aan mijn opdrachten gewerkt."

Naida Ribic studeerde Joegoslavische grammatica en werkte in Bosnië als journalist. Momenteel heeft zij haar eigen bedrijf 'KIA' (Kunst In Actie): www.kia-art.com. Zij organiseert kunstprojecten en manifestaties en treedt regelmatig naar buiten met haar gedichten. Ze woont in Breda.