Steun! Stem! Staak!

1900 tot 1920

In het begin van de twintigste eeuw worden kunstenaars actiever in de grafische en toegepaste kunsten. Het affiche bereikt een hoog niveau. Bekende kunstenaars maken affiches voor commerciële, culturele èn politieke opdrachtgevers. Ze willen kunst in het dagelijks leven brengen, er een groot publiek mee in aanraking laten komen. Daar hebben ze opvoedende en sociale bedoelingen mee.

Het Nederlandse affiche krijgt eigen kenmerken. Het is meestal klein van formaat en opgebouwd uit een boventekst, een afbeelding en een ondertekst. Decoratieve patronen en evenwichtige vlakverdeling zijn belangrijk, zelden is er dynamiek. De gebruikte symbolen en teksten zijn meestal rustig en beschaafd.

Deze kenmerken gelden ook voor de politieke affiches. Geëngageerde kunstenaars als Richard Roland Holst en Albert Hahn werken voor de opkomende sociaal-democratie. Voor hen horen artistieke en politieke vernieuwing bij elkaar. Ze vinden dat de kunstenaar zelf zijn ontwerp op de drukstenen moet tekenen, en dat niet moet overlaten aan de lithograaf van de drukkerij. Rond de strijd voor algemeen kiesrecht en rond de verkiezingen van 1913 en 1918 worden grote campagnes gevoerd waarvoor Albert Hahn een aantal schitterende, klassieke affiches ontwerpt.

1. D.H. Melk, Tentoonstelling van huisindustrie, 1909

2. Albert Hahn, Volkspetitionnement voor algemeen kiesrecht, 1911

3. Martin Monnickendam, Adresbeweging algemeen kiesrecht, ca. 1911

4. Richard Roland Holst, De Centrale, 1912

5. Albert Hahn, Stemt rood!, 1913

6. Louis Raemaekers, Tegen de tariefwet, 1913

7. Willy Sluiter, De maatschappij op weg naar de afgrond, 1918

8. Albert Hahn, Stemt rood!, 1918

Op alle afbeeldingen, teksten en bestanden van deze site berusten auteursrechten. Niets mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming worden gekopieerd, vermenigvuldigd of verder verspreid. Meer inlichtingen bij de afdeling Publieksdiensten.