IISG

Kropotkin demonstratief begraven

De begrafenis van de bekende anarchist Peter Kropotkin, op 13 februari 1921 in Moskou, groeide uit tot een grandioze demonstratie. Het was de laatste keer dat de Russische anarchistische beweging zich manifesteerde. In de loop van dat zelfde jaar zou zij gesmoord worden door de bolsjewistische partij, haar leiders gevangen, gedood, gevlucht of verbannen.

Dat laatste gold voor Grigorij Maksimov (1893-1950), die de Russische Confederatie van Anarcho-Syndicalisten vertegenwoordigde bij Kropotkins uitvaart. Maksimov zorgde ook voor een fotoreportage van de hele ceremonie, die begon bij het huis van de overledene in het dorp Dmitrov en na een opbaring en processie in Moskou eindigde op het kloosterkerkhof van Novodevičy. De fotoreportage was bedoeld voor een herinneringsalbum (Berlijn 1922) om 'de mensheid bekend te maken met het werk van Kropotkin', maar ongetwijfeld ook om de kracht van het Russische anarchisme nog eenmaal te laten zien.

Toen Kropotkin overleed, enkele weken vóór de opstand van Kronstadt, was de onderdrukking van anarchisten in Rusland nog niet compleet. Er was nog enige ruimte voor het 'Anarchistische Begrafeniscomité' dat alles met de autoriteiten moest regelen. Wel deden zich talloze incidenten voor, tot het gesol met grafkransen aan toe. Het voornaamste probleem was dat men toestemming moest krijgen om gedetineerde anarchisten voor de dag van de begrafenis dag vrij te laten. De Amerikaans-Russische anarchisten Alexander Berkman en Emma Goldman waren, met nog enkele andere buitenlandse prominenten, bij de uitvaart aanwezig.

Het IISG presenteert hier een twaalftal originele foto's uit de collectie Maksimov, gecombineerd met de verslagen van ooggetuigen.

Zoek in de IISG collecties naar:
- alle afbeeldingen van Kropotkin
- archiefmateriaal van Kropotkin
- publicaties van en over Kropotkin

Literatuur
Album of the funeral of P.A. Kropotkin in Moscow (Berlin, Foreign Bureau Confederation Anarcho-Syndicalists, 1922), signatuur: An 30/23
Alexander Berkman, The Bolshevik Myth (New York 1925), signatuur: 97/126
Emma Goldman, My Disillusionment in Russia (New York 1923), signatuur: An 99/5
G.P. Maximoff, The Guillotine at work (Chicago 1940)
Victor Serge, Memoirs of a Revolutionary (London 1963), signatuur: R 577/90 A
George Woodcock, Ivan Avakumovič, Peter Kropotkin, From Prince to Rebel (Montreal 1990), signatuur: 1991/1211

Tekst: Margreet Schrevel
top