IISG

Ordonnantie ende Placcaete van dye Conincklijke Mayesteyt

Ordonnantie ende Placcaete van dye Conincklijke Mayesteyt beroerende van den gouden ende silveren Munten.
[Aemstelredam] : [Jan Ewoudt zoon],
1559
Signatuur:
AB E 5328

Beeldenaars zijn boekjes of albums waarin courant muntgeld werd afgebeeld, met een indicatie van de waarde of wisselkoers. Vaak werden lijsten toegevoegd van niet langer geldige munten. Vóór de negentiende eeuw was er vaak zo weinig bekend over de soorten en hoeveelheid muntgeld in omloop dat dergelijke beeldenaars voor de maatschappij eigenlijk onmisbaar waren. De oudst bekende beeldenaars werden gedrukt aan het eind van de vijftiende eeuw in de Zuidelijke Nederlanden, vooral in Antwerpen. Zij zijn ook van groot belang door het inzicht dat zij kunnen geven in de circulatie van munten en bij de historische interpretatie van lonen en prijzen (zie www.iisg.nl/hpw).
Al vanaf de jaren twintig van de vorige eeuw verzamelde professor Posthumus (1880-1960), pionier van de moderne economische geschiedenis in Nederland en oprichter van onder andere het Nederlands Economisch-Historisch Archief (NEHA), dit type documenten en verwierf er verschillende voor het NEHA, waaronder drie Amsterdamse beeldenaars uit 1558, 1559 en 1560, alle uitgegeven door Jan Ewoutszoon, beeldhouwer en uitgever in Amsterdam tussen 1531 en 1561.
Ook de Akademiebibliotheek bevat beeldenaars. Het toeval wil dat de Akademiebibliotheek van sommige beeldenaars edities bezit die afwijken van de NEHA-exemplaren. Deze afwijkende edities maken het mogelijk om de muntomloop vlak voor de Tachtigjarige Oorlog beter te traceren. Uiteraard zal dit om nauwkeurig onderzoek vragen waarbij beeld voor beeld moet worden vergeleken.
De enige andere in grootte vergelijkbare collectie beeldenaars berust bij het nieuw opgerichte Geldmuseum in Utrecht.
top