Tijdschrift

voor

Sociale

Geschiedenis


27e jaargang 2001, nummer 4

 

Artikelen

Anton Schuurman Globalisering en geschiedenis

Liesbeth Nys Groene toverdrank of gebottelde epilepsie? Absint in België omstreeks 1900

Wim Vandenbussche Verbinden, verdelen en overheersen. Taal, identiteit en macht in de negentiende eeuw: Brugge als casus

Bert de Munck Medische praktijken. Conflicten rond competentie in de Antwerpse medische sector in de zeventiende en achttiende eeuw

Buitenlandse Tijdschriften Lex Heerma van Voss

Recensies

Kroniek

Personalia

Abstracts


Abstracts

Anton Schuurman, Globalisation and history
Globalisation means two things. First it is a concrete historica! phenomenon by which we refer to a process which embodies a transformation in the spatial organisation of social relations and transactions. Second, it is a way of looking to the social and historical world in which cultura!, economic, social and political dimensions can be distinguished. The first part of this article presents the social theoretical literature on contemporary globalisation. The second part discusses the globalisation process since 1500 and stresses the importance of the Industrial Revolution and the rise of the Nation-State. The conclusion is that historians have to pay in genera! more attention to space and to the role of choices.

Liesbet Nys, Green Fairy or bottled Epilepsy? Absinthe in Belgium around 1900
In 1906, the Belgian parliament outlawed absinthe, a strong green-coloured alcoholic beverage made of wormwood. At that moment, absinthe was very popular in France, but in Belgium it was hardly drunk. Only a small group of artists and writers in Brussels were consumers of the 'green fairy'. This article tries to find out why Belgium, in spite of its limited consumption of absinthe, prohibited the liqueur. It is argued that the law of 1906 was inspired by the idea of prevention. With the prohibition of absinthe the bourgeoisie, and particularly the medical profession, wanted to prevent the working class from discovering the existence of absinthe. Many believed this would provoke a process of physical and moral degeneration. Probably the fact that the consumption of absinthe was associated with a Bohemian way of life also partly explains why physicians favoured prohibition. The alcohol lobby opposed the law of 1906. The producers and distributors of absinthe claimed that there was no evidence at all that the consumption of absinthe could he dangerous and cause national and racial degeneration.

Wim Vandenbussche, To connect, to divide and to rule. Language, identity and power in the nineteenth century: Bruges as a case study
This article deals with various aspects of the interplay between language, identity and power in nineteenth century Bruges for writers pertaining to the lower, middle and upper social classes alike. First, the role of language use as a token of a schooled identity is discussed, drawing on the clear social stratification of both writing skilis and the adherence to fixed language norms. Next, it looks into the pragmatic value of French, Dutch and dialect in distinct contexts, and illustrates how these language varieties contributed to the creation of group identities. Finally, it illustrates how the discussion on language norms in nineteenth century Flanders was used as a tool for action in favour of religious fundamentalism and as a powerful means of social oppression.

Bert De Munck, Medical practices. Conflicts about competence in the Antwerp medical sector, seventeenth and eighteenth centuries
The article deals with the (discursive) practices about skill and the identity of the skilled actors in the Antwerp medical sector in the seventeenth and eighteenth centuries. It is through conflicts between different groups on the same market that the construction of legitimate skills and identities takes place. Two fjelds of tension can be traced: one between practical and theoretical knowldge, the other between 'invention' and 'execution '. Especially since the foundation of the Collegium Medicum, the corporate craftsmen (surgeons and apothecaries) were on the defensive side. Because of the real loss of autonomy in the prescription (invention) of medical cures they stressed the importance of their own (practical) skills. In the long run, however, the corporate strategy would change. The standardisation of the services with which the Antwerp surgeons could collectively distinguish themselves from other groups on the market (quacks and charlatans on the one side, physician on the other) were substituted with strategies focusing on the social and cultural qualities of individual practitioners.

Terug naar artikelen overzicht van dit nummer


Personalia

Anton Schuurman werkt bij de leerstoelgroep Agrarische Geschiedenis van Wageningen Universiteit. Zijn belangstelling gaat uit naar de werking van processen van sociale verandering. Hij heeft gepubliceerd over consumptiegeschiedenis, rurale geschiedenis en historische demografie.
    Correspondentieadres: Wageningen Universiteit, Lsg Rural HISTORY, Hollandseweg 1, 6706 KN Wageningen, anton.schuurman@wur.nl

Liesbet Nys is als wetenschappelijk medewerker verbonden aan het departement Geschiede- nis van de KU. Leuven. Ze verricht onderzoek over het degeneratiedenken in de Belgisch medische wereld in de periode 1850-1950 en over de geschiedenis van de Leuvense universi- teitsinds 1968.
   
  Correspondentieadres: KU. Leuven, Mdeling Geschiedenis van de Nieuwste Tijd, Blijde-Inkomstenstraat 21/05,3000 Leuven, België, Liesbet.Nys@arts.kuleuven.ac.be.

Wim Vandenbussche is als postdoctoraal onderzoeker van het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek-Vlaanderen verbonden aan het Centrum voor Linguïstiek van de Vrije Universiteit Brussel. Hij promoveerde op 'Een bijdrage tot de studie van het taalgebruik van de lagere klassen in het negentiende-eeuwse Brugge' (Brussel 1999). Zijn onderzoek situeert zich in het domein van de historische sociolinguïstiek, in het bijzonder wat de taalsituatie in Vlaanderen tijdens de achttiende en negentiende eeuw betreft.
    Correspondentieadres: Vrije Universiteit Brussel, Germaanse talen, Pleinlaan 2, 1050 Brussel,
België, Wim. Vandenbussche@VUb.ac.be.

Bert De Munck is als historicus verbonden aan de Vrije Universiteit Brussel, waar hij werkt aan een proefschrift rond 'Leertijd in de Zuidelijke Nederlanden, 1500-1800'. Hij publiceert over ambachten, jongeren, (beroeps) opleiding en volkscultuur en is redacteur van het tijdschrift voor hedendaagse literatuur en kunst Deus Ex Machina.
     Correspondentieadres: Vrije Universiteit Brussel, Faculteit der Letteren en Wijsbegeerte, Sectie Geschiedenis, Pleinlaan 2, 1050 Brussel, België, bert.demunck@freebel.net

Lex Heerma van Voss is senior onderzoeker bij het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) Amsterdam en hoogleraar aan de Universiteit Utrecht
    Correspondentieadres: Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Cruquiusweg 31, 1019 AT Amsterdam, lhv@iisg.nl


Terug naar artikelen overzicht van dit nummer

Terug naar overzicht van het TvSG per nummer

Home