Michel Pellanders - Mexico
Introductie
Voor het IISG is Michel Pellanders geen onbekende. Een aantal van de onderwerpen die hij in zijn ruim 25-jarige loopbaan heeft behandeld, behoren tot de kern van de IISG fotoverzameling, zoals bijvoorbeeld de reportages over de NSM en de bezetting van de Fordfabriek in Amsterdam in 1981. Ook foto's van demonstraties en vakbondswerk zijn aanwezig. Pellanders' belangstelling voor de gewone man en zijn dagelijkse leven, werken en strijd, blijkt uit vrijwel alles wat hij maakt. Het getuigt van een invoelende visie die niet sentimenteel is. Michel Pellanders hoort bij een groep fotografen die de sociale fotografie in Nederland eind jaren 1970, beging jaren 1980 opnieuw op de kaart hebben gezet. De publicatie naar aanleiding van het Studium Generale 'Sociale Fotografie' van de Universiteit van Groningen in 1981 presenteerde foto's van 7 fotografen, waaronder Hans van den Bogaard en Hannes Wallrafen. De grootste plaats was echter ingeruimd voor Michel Pellanders.
Pellanders was al vroeg geïnteresseerd in het thema automatisering en werk. In het boek In het teken van de robot staan foto's, gemaakt in opdracht van het Rijksmuseum, uit de tijd dat nog niet op ieders bureau of tafel een pc stond te zoemen, maar er nog magnetische tapes werden gespoeld op grote machines in grote hallen. Het thema 'werk' heeft hij op een aantal manieren uitgediept. Ondermeer in de boekpublicatie Werk 1980-1990 verschenen bij Aksant in 2005. Maar dit thema heeft hij ook met behulp van het medium film benaderd. In 1980 maakt hij er de korte documentaire film Nachtarbeid over (aanwezig in het IISG - signatuur BG F2/942-947).
Pellanders heeft altijd belangstelling gehad voor de wereld buiten Europa. Hij heeft gewerkt in Afrika en Latijns Amerika. In Latijns Amerika hebben de indianen zijn speciale belangstelling, zoals hij heeft laten zien in zijn boek Awi, Amazone indianen (Amsterdam, 2000).
De serie foto's die hier gepresenteerd wordt, is gemaakt in Mexico in 1982 en 1983. De al genoemde elementen zijn hierin allemaal aanwezig: de gewone man of vrouw aan het werk, het dagelijkse leven bij de kapper of thuis voor de tv, een demonstratie van vakbondsactivisten en boeren. Het indiaanse element is in vele gezichten te lezen. De foto's zijn de bewuste keuze van de fotograaf. Hij heeft ze niet gekozen vanwege een specifieke, exacte historische gebeurtenis, alhoewel er een foto bij is van de net verkozen president Miguel de la Madrid Hurtado. Het is zoals Michel Pellanders in 1982 en 1983 Mexico heeft ervaren en willen afbeelden. Dat levert een opvallend ander beeld op. Het regent op sommige foto's en niet alleen omdat het foto's in zwart-wit zijn, is het beeld wat somber. De foto's staan veraf van de cliché's Mexico - sombrero - mañana - fiesta. Het is het armoedige Mexico aan de vooravond van de liberalisering. Het is het land waar op dat moment de oude oplossingen van de dan al 60 jaar regerende Partido Revolucionario Institucional niet meer werken. Er heerst corruptie en de staatsbedrijven verspillen subsidies. De la Madrid is de president die begint met liberalisering en privatisering; een weg die Mexico wel ingrijpend heeft veranderd, maar de sociale problemen ook nu nog niet heeft doen verdwijnen. Het Mexico van 1982/83 bestaat niet meer, wel kunnen we er een glimp van terugzien in de sterke persoonlijke visie van Michel Pellanders.
Zoek in IISG-verzamelingen en databases op Michel Pellanders